Expositie 'Broos' over (queer) kwetsbaarheid
Daags na hun diploma-uitreiking op St. Joost, de kunstacademie in ’s-Hertogenbosch, spreek ik met Sivar Kasman (25) en Floor Quint (21). Zij zijn twee van de vijf jonge mensen die iedere zondag in de maand juli gezamenlijk exposeren in Kunstlokaal Mook.
De Stichting Jacques van Mourik wil meer ruimte bieden aan jong talent, vandaar deze verrassende keuze. Bestuurslid en coördinator exposities, Masja Nannings, is ook aanwezig bij ons gesprek. Claire Mariman, Sophie Pinckers en Josje Gerris ontbreken, maar zij zullen afwisselend op de zondagen aanwezig zijn. Zie foto’s. Drie van de vijf exposanten komen hier uit de regio, de andere twee wonen in Den Bosch.
Alle vijf de kunstenaars uiten op een zeer persoonlijke en unieke manier het pad dat ze hebben afgelegd om hun eigen seksuele- en genderidentiteit te ontwikkelen. Wat hen verbindt, is het gevoel dat ze niet passen in het verwachtingspatroon van de heteronormatieve maatschappij, ook met betrekking tot het binaire denken van man/vrouw.
Rondleiding van Floor en Sivar
"De expositie bestaat uit drie delen," vertelt Sivar, "en geeft ieders persoonlijke proces weer: onze eigen strijd tegen de maatschappelijke normen waarin we geacht worden te passen. Bijvoorbeeld, ik dacht dat het mijn eigen schuld was dat ik op school gepest werd vanwege mijn homoseksualiteit. Het 'anders-zijn' werd toen al door de buitenwereld op mij geprojecteerd, dat was heel pijnlijk."
"En bij vrouwen zie je onder andere 'victim-blaming': als je je als meisje bijvoorbeeld vrouwelijk of uitdagend kleedt en vervolgens wordt aangerand of verkracht, krijg je zelf de schuld," aldus Floor, “spaghettibandjes zijn al te aanstootgevend, en er zijn bijvoorbeeld veel ongeschreven sociale regels betreft de dresscodes op school.”
In het tweede deel van de tentoonstelling wordt getoond hoe iedereen een eigen identiteit ontwikkelt, en in het derde deel hoe dit leidt tot ruimte en vrijheid.
"Je herkent duidelijk ieders eigen vorm en stijl," wijst Floor aan, "de een gebruikt veel tekst, de ander meer foto's, en weer een ander meer illustraties. De indruk die de werken op het publiek maken, varieert van heftig en confronterend tot wat meer luchtig en stripachtig." Het is inderdaad een heel uiteenlopend geheel, maar de driedeling zorgt voor samenhang en schept rust.
Het boek Broos en de kunstwerken
Josje, Claire, Sophie, Sivar en Floor zijn bevriend geraakt op de academie. Ze hebben als gezamenlijk project in hun derde jaar van de afstudeerrichting Illustratie en Animatie (Illustrated & Animated Storytelling) een boek gemaakt met al hun werken over dit thema. Het boek, genaamd 'Broos', is te zien en te bestellen op de tentoonstelling. Het maken van een boek is een vak apart, vertellen ze. "Op dit moment wordt het nog in eigen beheer gedrukt, maar we zijn nog naarstig op zoek naar een uitgever. Ook de kunstwerken zijn te koop. Voor ons is dit allemaal nieuw: exposeren en verkopen, maar we leren er veel van," aldus Sivar en Floor.
Verwachtingen van de expositie Broos
"Het is supercool om hier te mogen exposeren, het is een heel ander publiek dan op school. Maar op de eerste zondag waren er al 50 bezoekers! We willen graag met onze werken impact maken op een breder publiek hier in Mook.
We vinden het heel mooi om het op deze manier te laten zien en niet alleen als boek. Het maken van de werken is voor onszelf een helend proces geweest, misschien zelfs een beetje therapeutisch. We hebben ervaren dat kwetsbaarheid juist krachtig is.
Boven alles hopen we de komende zondagen open gesprekken te hebben en onze ervaringen met anderen te kunnen delen. En natuurlijk zou het ook leuk zijn als we wat exemplaren van ons boek of onze kunstwerken kunnen verkopen!”
Ik zou zeggen gaat dat zien!
Intussen wens ik de exposanten waar ze maar aan toe zijn: rust, vakantie, films maken, een tussenjaar, een vervolgopleiding….. Ik vond het heel mooi om kennis te maken met deze bevlogen kunstenaars en de expositie is echt indrukwekkend. Vooral met hun toelichting! (5 juli 2023, loes meijer)