Inde nieuwe rubriek Thuis in je dorp, interviewen we mensen over hun leven inonze dorpen. In maart verscheen op Maasburen.nl de eerste aflevering, waarinwethouder Karin Peters centraal staat. Ze geeft het stokje door aan oud-pastoorToon van Dijk. Buurtverbinders Petra Zwartjes en Loes Meijer gaan op de koffiebij Toon van Dijk op Goede Vrijdag, 30 maart 2018 in zijn gezellige huis in hetcentrum van Mook. Wie is hij, wat beweegt hem, en hoe kijkt hij tegen onzedorpen aan? Daar zijn we benieuwd naar.
Achtergrond van oud pastoor Toon van Dijk
Toon van Dijk werd in 1934 geboren in Nederweert. Zijn ouders hadden daar een kleine boerderij, een gemengd bedrijf. Hij was de een na oudste van acht kinderen. De oudste broer was bestemd om op de boerderij te gaan werken, maar omdat daar onvoldoende werk was voor meer zonen, ging Toon na de lagere school naar het de voorbereidende klas op het Bisschoppelijk College in Weert. Al op 14 jarige leeftijd besloot hij om daarna naar het Klein Seminarie in Rolduc te gaan. Aanleiding was een plaatselijke kapelaan,waar de jonge Toon veel bewondering voor had. En op zijn leeftijd speelde ook het aanzien dat geestelijken in die tijd in de samenleving hadden wel tot Toon’s verbeelding, maar dat verdween al snel in de praktijk: je moet het toch zelf waar maken.
Toen hij 26 jaar was, werd Toon van Dijk priester gewijd. Na 4 jaar streek-kapelaan in Afferden was hij 15 jaar kapelaan en godsdienstleraar in Venlo/ Blerick.
Pastoor met kinderen
Het bisdom vroeg Toon om in 1979 pastoor in Mook te worden. Hij vond zijn ‘thuis’ in de pastorie aan De Hove. Na haar echtscheiding trok zijn zus Anny twee jaar later bij hem in met haar drie dochters. Zo kreeg hij vertrouwde verzorging, en maakte hij ook de opvoeding van dichtbij mee. Toon van Dijk werd dus ‘een pastoor met kinderen’.
Hij viel in 1979 met zijn neus in de boter, vertelt hij. De voorbereidingen voor de restauratie van de kerk waren in volle gang. Pastoor Thijssen was overleden, en hij kon meteen instappen en leerde snel veel mensen kennen. Zo werd er een wandeltocht georganiseerd die heel veel geld voor de restauratie opbracht. Dat groeide uit tot een jaarlijkse traditie op Hemelvaartsdag. Een vroege mis en daarna koffie en dauwtrappen. In die jaren was er veel sociale samenhang in de parochie en waren er veel mensen in de kerk actief: koren, lectoren, gezins- en jongeren-viering doopgroep, eerste Communie en Vormsel-groep, liturgiegroep en de tuingroep, kerkhofploeg enz. Hij vond het prachtig om in zijn rol zo midden tussen de mensen te staan, met hen samen te werken, hen thuis op te zoeken en bijvoorbeeld op zondag aan de lijn van het voetbalveld te kunnen staan. Daar had je als pastoor toen nog tijd voor. Je had heel veel medewerking van mensen en was zeer zichtbaar en benaderbaar. In de jaren negentig werd zijn werk als pastoor uitgebreid met de parochies van Middelaar en Molenhoek. Langzamerhand ging de kerk zich anders manifesteren, kregen pastoors het steeds drukker met de vele parochies die ze moeten bedienen, en nam de belangstelling van mensen voor het geloof en de kerken de werkgroepen af. De mensen zijn druk met zichzelf, hun werk en hun eigen wereldje. In 2003 nam Toon van Dijk op 69 jarige leeftijd afscheid als pastoor van onze parochies.
Na zijn afscheid als pastoor
Ook achteraf is Toon van Dijk nog steeds blij in 1979 in Mook benoemd te zijn, vanwege het mooie dorp, maar zeker ook omdat het dicht bij een stad ligt. Toon heeft een brede culturele en maatschappelijke belangstelling en vindt het fijn om boekhandel, theater, bibliotheek, en bioscoop in de buurt te hebben. De vele kranten en boeken in zijn huis getuigen daarvan. We filosoferen op goede vrijdag samen met hem over de teruglopende belangstelling voor de kerk en de individualisering van de samenleving. Wat is nou de kip en wat het ei?
Daarbij toont de oud-pastoor zich bepaald niet verzuurd. Hij is niet van de school dat‘vroeger alles beter’ was. Soms worden ouderen naar zijn mening wel erg zielig afgeschilderd in de media. Het is goed dat er aandacht voor eenzaamheid of andere maatschappelijke problemen is, maar mensen zaniken ook wel snel vindt hij. Je moet wel jezelf aanbieden en je in dingen mengen, er is genoeg te doen. Als je in je huis blijft zitten, komen ze je als kapelaan en pastoor niet halen. Zelf is hij lid van veel groepen zoals de KBO ,de kerkhofploeg, het Broederschap der Sangers,een Gregoriaans koor. En voorheen ook van de tennisclub.
Wat zijn voor hem mooie ervaringen geweest in Mook?
Na enig nadenken noemt hij de samenhorigheid van de mensen na de overstromingen van de Maas in 1991 en 1993. En Pomost, de stichting die zorgde voor 14 daagse vakanties voor Poolse kinderen in gastgezinnen in deze regio. Pomost betekent brug (tussen Polen en Mook). Dit project is vijf jaar geleden gestopt, vanwege toenemende welvaart in Polen en te weinig gastgezinnen hier.
Wensen voor de toekomst
En wat wenst hij voor de toekomst van onze dorpen? Daar hoeft hij niet over na te denken. Meer eensgezindheid! is zijn vlotte antwoord. Niet elkaars projecten afkeuren of afnemen. Dat schiet niet zo op. Tussen de kernen was er voorheen veel uitwisseling bijvoorbeeld in werkgroepen van de kerk. Niet alleen kerkelijk, maar ook verenigingen en in de politiek kan er veel meer samen worden gewerkt. Het zou fijn zijn als er wat blokkades kunnen worden weggenomen.
Zo zouden de gemeenschapsruimtes van b.v. Wozoco Maasstaete en Ten Hove in goed overleg met de bewoners(commissie) meer benut kunnen worden zonder dat het de huurprijs(servicekosten) van de bewoners verhoogt; zij betalen de kosten van de verlichting en verwarming van deze ruimte boven op hun huurprijs. Misschien zou men dan ook soepel moeten omgaan met vergunningen die voor activiteiten nodig zijn. Zo zou men ook kunnen kijken naar gemeenschapshuizen.
Wat zouden we kunnen doen voor meer saamhorigheid, filosoferen we tot slot? Meer oog hebben voor elkaar, en minder macht van het geld, is het antwoord van Toon van Dijk. Een digitaal platform als Maasburen.nl lijkt hem daarbij wel een handig hulpmiddel, maar het is natuurlijk niet zaligmakend. Je moet het in het echte leven met elkaar waarmaken!
Toon zou het leuk vinden als de volgende die we voor Maasburen gaan interviewen iemand uit Middelaar is. Hij stelt Diny Aarts voor.