We zijn op de goede weg met ons afval. Sinds de invoering van een vernieuwd inzamelsysteem begin januari is de hoeveelheid afval in onze grijze containers een stuk minder geworden. Cijfers van Dar wijzen uit dat het aantal kilo’s restafval in de eerste maanden van 2023 ongeveer de helft is van het aantal kilo’s in de eerste 3 maanden van 2022. Wethouder Holger Rodoe: “Een ontzettend mooi resultaat. Dit is waar we op hoopten toen we begin van dit jaar ons inzamelsysteem vernieuwden. Er zit nog zó veel waardevols in ons afval. Dat eruit halen is beter dan nieuwe grondstoffen uit de aarde halen. Zo bieden we onze kinderen en kleinkinderen straks ook nog een toekomst. Het is nu zaak om de kwaliteit van de grondstofstromen goed te houden. Om er zeker van te zijn dat er geen restafval tussen zit. Ondertussen werken we aan de vervolgstappen om met elkaar nog beter te scheiden.”
Halvering restafval vergeleken met 2022
Stap voor stap zijn we in de gemeente Mook en Middelaar beter aan het scheiden. Met als doel om in 2050 al ons afval te hergebruiken. Gooiden we met elkaar in 2022 in januari, februari en maart nog 188.240 kilo afval in de grijze container, in 2023 was dit 88.660 plus 3.180 kilo in de 4 ondergrondse verzamelcontainers. Gemiddeld is dit ongeveer 46 kilo per inwoner. Wat verder opvalt is dat we meer plastic+ apart hebben gehouden: 48.980 versus 53.340 kilo. Veel meer luiers en incontinentiemateriaal: 8.448 versus 14.160 kilo. Wat minder glas en papier. En, we zijn meer gft gaan scheiden: 122.780 versus 165.580 kilo. Dit kan ook vervuiling zijn omdat gft gratis is. We gaan hier de komende tijd extra op sturen en metingen doen.
Ervaringen
Een vernieuwd systeem betekent wennen. De afvalspreekuren die de gemeente hiervoor begin van het jaar heeft gehouden, zijn door een handvol inwoners bezocht. Projectleider Bart van Kalkeren: “De kritische vragen die gesteld werden, hebben we volgens mij goed kunnen beantwoorden. We zijn ook benaderd door een aantal partijen, een voetbalclub, een woonzorgcomplex, met wie we een oplossing op maat hebben gevonden. En, terechte ontevredenheid bij de milieustraat heeft ertoe geleid dat Dar de service in Mook heeft verbeterd door meer gratis afvalstromen in te nemen. We zien bovendien dat steeds meer mensen de Dar app gebruiken: inmiddels meer dan 1.500 gebruikers. Behalve kritische geluiden van inwoners die de vernieuwingen niet toejuichen, zijn er ook veel positieve reacties van mensen die door de aanpassing zijn gaan inzien dat ze nog veel beter kunnen scheiden. Er zijn zelfs mensen die gevraagd hebben waarom we niet in een keer overgaan naar omgekeerd inzamelen."
Meer dumpingen?
We zien een kleine toename van de hoeveelheid zwerfafval in onze gemeente. Van bijplaatsingen bij de verzamelcontainers voor restafval hebben we nog geen melding gehad. Hoe gaat dat straks als we allemaal ons restafval naar ondergrondse containers moeten brengen? Het is een veelgehoorde klacht van tegenstanders van omgekeerd inzamelen. Wethouder Rodoe: “We weten dat plekken met (ondergrondse) afvalcontainers afval aantrekken. Daarvoor kunnen we al een aanpak gaan bepalen. Hoe gaan we hier bijvoorbeeld mee om qua registraties en handhaving? Voorop staat dat we met elkaar voor een fijne leefomgeving willen zorgen. De gemeente en Dar zorgen voor een goede inrichting, handhaving en communicatie. Maar we verwachten ook wat van onze inwoners. Het is niet zo dat uw afval van de gemeente is. U bent zelf verantwoordelijk. Wij werken aan een systeem waarmee we de afvalkosten in de toekomst zo laag mogelijk kunnen houden en zoveel mogelijk grondstoffen kunnen hergebruiken. Maar we moeten het écht samen doen. Daarom ben ik ook zo blij met onze Wijkhelden – we hebben er al bijna 100 – en de 2 verenigingen die in onze gemeente zwerfafval opruimen.”
Vervolgstappen
We zijn in januari gestart met het minder vaak inzamelen van restafval, gft is gratis geworden, we hebben 4 centrale overloopcontainers voor restafval geplaatst en alle inwoners hebben toegang gekregen tot Dar-milieustraten in de regio. Op dit moment werkt de gemeente aan de voorbereidingen voor een proefgebied voor omgekeerd inzamelen. Een gebied waarin we samen gaan kijken of we nog meer grondstoffen uit ons afval kunnen halen. De raad neemt hierover in het laatste kwartaal van 2023 een besluit. De proef start in januari 2024 en zal een jaar later geëvalueerd worden. Vervolgens besluit de raad of we als gemeente overgaan naar omgekeerd inzamelen.
Kijkje in de toekomst
Nederland werkt toe naar een economie zonder afval in 2050. Het niet scheiden van afval wordt steeds duurder. Wethouder Rodoe: “In andere gemeenten en in andere landen zien we dat omgekeerd inzamelen werkt om hierin stappen te zetten. Of we uiteindelijk overstappen op volledig omgekeerd inzamelen, dat is een keuze die de gemeenteraad in 2025 moet maken, maar feit is natuurlijk wel gewoon dat de kwaliteit van grondstoffen bij deze manier van inzamelen beter is dan bij na-scheiding. Er kan dus meer worden hergebruikt. We vergroten de service op grondstoffen en vragen inwoners om dat kleine beetje restafval dat ze overhouden zelf weg te brengen. En voor wie dat – om medische redenen bijvoorbeeld – echt niet kan, zoeken we een oplossing op maat.”