Jaarlijks wordt op 1 oktober gekeken hoeveel kinderen in het basisonderwijs zitten. Dat aantal bepaalt hoeveel geld een schoolbestuur van het Rijk krijgt. De vraag waar we hier een antwoord op willen geven is hoe het aantal basisschoolleerlingen in de gemeente Mook en Middelaar zich sinds 2009 heeft ontwikkeld.
In 2009 telden we in de gemeente Mook en Middelaar 743 leerlingen in het basisonderwijs. Sindsdien is het aantal jaarlijks gezakt naar op 1 oktober 2018 een aantal van 496. In een percentage uitgedrukt is dat een daling van 33 procent. De belangrijkste oorzaak hiervan is de daling in het aantal geboortes.
Afbeelding 1 Ontwikkeling totaalaantal leerlingen basisonderwijs Mook en Middelaar vanaf 2009
Bron: CBS
Elk van de dorpen in onze gemeente heeft een basisschool. De grootste is De Grote Lier in Molenhoek; de kleinste is Eigenwijs (v/h De Staaij) in Middelaar; De Adalbert in Mook zit daartussenin.
De daling in het aantal leerlingen is op elk van de drie scholen zichtbaar maar in verschillende mate. Zo heeft het aantal leerlingen op De Grote Lier in de periode 2009-2018 zich ontwikkeld van 396 naar 279, op De Adalbert van 240 naar 161 en op Eigenwijs van 107 naar 56.
Afbeelding 2 Ontwikkeling aantal leerlingen vanaf 2009 per school
Bron: DUO.nl
Het verschil tussen de scholen wordt het duidelijkst wanneer we het aantal in 2009 vastzetten op 100 en het aantal van de jaren erna daarmee steeds vergelijken en uitdrukken in een verhoudingsgetal (=een indexwaarde). We zien dan dat het aantal leerlingen op Eigenwijs in 2018 sinds 2009 met 48 procent gedaald is, op De Adalbert met 33 procent en op De Grote Lier met 30 procent.
Afbeelding 3 Ontwikkeling aantal leerlingen per school vanaf 2009 (2009=100)
Met deze ontwikkelingen komen de scholen niet in gevaar omdat ze boven de geldende opheffingsnorm blijven. De Regeling aanpassing van de stichtings- en opheffingsnormen voor het basisonderwijs 2013 kent een opheffingsnorm voor basisscholen die gebaseerd is op het aantal kinderen per vierkante kilometer. In eerste instantie is die berekend voor de gemeente in haar geheel, maar de gemeente Mook en Middelaar heeft op enig moment een aanvraag ingediend om voor Middelaar een lagere norm te kunnen hanteren, waardoor de norm voor Mook en Molenhoek iets verhoogd werd ten opzichte van de geldende gemeentenorm. Afgelopen jaren was de norm voor Middelaar 49 leerlingen, en voor de beide andere kernen 125. Met ingang van 1 januari 2017 zijn deze aantallen verlaagd naar 32 respectievelijk 109 aangezien het aantal kinderen per km2 verminderd is. Zolang de scholen boven deze normen blijven is er niets aan de hand.