Chemische explosies komen vaak voor bij industriële gebieden, laboratoria of plaatsen waar gevaarlijke stoffen zijn opgeslagen. Wanneer je een explosie hoort of het alarm klinkt voor een chemisch incident, is het essentieel om onmiddellijk te handelen.
1. ⚠️ Directe actie: Blijf binnen of vlucht!
Je eerste reactie hangt af van jouw locatie ten opzichte van de explosie.
Scenario A: Je bent buiten of dicht bij de bron
Vlucht haaks op de wind: Zie je rook of een wolk? Probeer dan haaks op de windrichting te vluchten, zodat de wind niet direct in jouw gezicht of rug blaast, maar dat je parallel aan de wolk rent.
Zoek snel beschutting: Ga zo snel mogelijk naar binnen in een stevig gebouw, bij voorkeur eentje met zo min mogelijk ramen.
Bescherm jezelf: Bedek je neus en mond met een doek of kledingstuk om te beschermen tegen de giftige dampen.
Scenario B: Je bent binnen
Blijf binnen (schuilen): Als je binnen bent, is het vaak veiliger om te blijven dan te vluchten. De muren en ramen bieden aanzienlijke bescherming tegen drukgolven en rondvliegend puin.
Schuil 'Hoog en Droog': Zoek een kamer op een hogere verdieping van het gebouw, bij voorkeur aan de kant die van de explosie afkeert.
2. 🏠 Dicht- en afsluiten: De 'Schuil Binnen'-procedure
Bij chemische incidenten geldt vaak de richtlijn: blijf binnen, sluit ramen en deuren, en zet ventilatie uit.
Sluit alles af: Sluit onmiddellijk alle ramen, deuren en andere openingen.
Zet ventilatie uit: Zet mechanische ventilatie en airconditioning uit om te voorkomen dat giftige dampen naar binnen komen.
Verzegelen: Bedek of verzegel kieren onder deuren, ramen en ventilatieopeningen (inclusief de afzuigkap) met tape, natte handdoeken of dekens.
Blijf weg van ramen: Ga weg van ramen en buitenmuren. Deze kunnen breken door een drukgolf of kunnen gevaarlijk zijn vanwege straling of hitte.
3. 🚨 Alarmeren en informeren
Zelfs als je de explosie gehoord hebt, is het cruciaal om hulpdiensten te waarschuwen en informatie te verzamelen.
Bel 112: Neem onmiddellijk contact op als je de brandweer of hulpdiensten nog niet hebt gezien of gehoord. Geef de exacte locatie en de aard van de explosie door (chemisch, gas, etc.).
Volg overheidsinstructies: Zet radio of televisie aan, of gebruik je mobiel voor lokale nieuwszenders of NL-Alert. Volg nauwgezet de instructies van de overheid (politie, brandweer).
Wees voorbereid op evacuatie: Houd je noodpakket (zie punt 4) bij de hand en wees klaar om te evacueren als de hulpdiensten daarom vragen.
4. ✅ Rekening houden met: Voorbereiding en noodplan
Je veiligheid hangt sterk af van je voorbereiding.
A. Ken de risico's in jouw omgeving
Identificeer bronnen: Weet welke chemische bedrijven, laboratoria of transportroutes (spoor, snelweg) in de buurt zijn. De gemeente of Veiligheidsregio kan hier informatie over geven.
Noodpakket: Zorg voor een noodpakket met water, houdbaar voedsel, medicijnen, een batterij radio en belangrijke documenten (identiteitsbewijs, verzekeringspapieren).
B. Bescherm jezelf tegen schade
Puin en schade: Houd rekening met rondvliegend puin, glas en structurele schade als je je schuilplaats verlaat.
Persoonlijke decontaminatie: Als je blootgesteld bent aan een chemische wolk of damp:
Verander kleding: Trek je kleding direct uit (doe dit indien mogelijk buiten).
Douche: Spoel je lichaam grondig met veel water en zeep.
Vermijd wrijven: Wrijf niet over je huid om de verspreiding van chemicaliën te voorkomen.
Blijf schuilen totdat de hulpdiensten officieel aangeven dat het gevaar voorbij is. Jouw geduld en gehoorzaamheid aan de instructies kunnen levens redden.